Omgaan met kwaadheid bij ziekte - tips

Je kwaad voelen als gevolg van je ziekte? Dat is oké, meer zelfs, dat is helpend!

Het spreekt voor zich dat je, wanneer je iets waardevols ontnomen wordt, je bij momenten heel kwaad voelt. Dit is een normale en gezonde reactie.

Een zekere vorm van kwaadheid valt altijd te verwachten wanneer het tot iemand doordringt dat er werkelijk sprake is van een chronische aandoening.

Je voelt je misschien kwaad om/op:

• de gemiste kansen en mogelijkheden,

• je lichaam dat je in de steek laat,

• je artsen die je niet lijken te begrijpen, geen oplossing kunnen bieden, enzovoort,

• je omgeving die je niet lijkt te begrijpen, of je niet steunt zoals je nodig hebt,

• mensen die stilaan uit je leven verdwijnen (over eenzaamheid en isolement bij chronische ziekte schreef ik een afzonderlijk artikel dat je kan lezen via deze link)

• ...

Deze kwaadheid helpt jou echter omgaan met het leed dat zwaar te verdragen is. Erken en apprecieer daarom je kwaadheid als een waardevol deel van jouw omgaan-met.

Je kwaadheid helpt je om alle onmacht, pijn, verdriet, schaamte en angst die er onder zit niet in één keer te hoeven voelen.

Blijf niet hangen in de kwaadheid

Het voelen van kwaadheid bij je ziekte is dus helemaal oké. Let er echter op dat je niet de hele tijd kwaad blijft malen in je hoofd - dit is niet helpend.

Daarom enkele tips wanneer je kwaadheid voelt:

• Zoek afleiding: knutsel, teken, lees, ...

• Schrijf je gevoelens neer

• Doe ademhalingsoefeningen - lees het afzonderlijke artikel over het belang van de adem via deze link

• Kom in beweging: doe rustig wat Yoga, wandel in de natuur, ...

• Ruim thuis op - een zeer laagdrempelige manier om uit je hoofd te komen

• Vermijd bewust die zaken die je kwaadheid triggeren - Bijvoorbeeld: sociale media, bepaalde mensen, pijnlijke reacties, een te lange periode zonder live contact,…

Durf te kijken naar wat er onder de kwaadheid zit

Maak daarnaast af en toe bewust ruimte om te kijken wat er onder je kwaadheid schuilgaat. Want zoals eerder beschreven helpt kwaadheid je om allerhande moeilijke gevoelens ten gevolge van je ziekte niet in één keer te moeten voelen.

Net daarom is het zo belangrijk niet in je kwaadheid te blijven hangen. Als wat er onder zit zich gezien voelt, dan zal de kwaadheid wat gaan zakken.

Besef dat je aan het rouwen bent

Een chronische ziekte gaat, zoals eerder beschreven, gepaard met heel wat verlies. Wat mensen vaak niet helemaal beseffen is dat ze daardoor eigenlijk door een rouwproces gaan. Ik schreef een uitgebreid artikel over rouw en chronische ziekte dat je kan lezen via deze link.

De fase van kwaadheid en verzet is intrinsiek deel van het rouwproces. Het is echter geen fase waar je door moet om vervolgens in de volgende fase te belanden:

Rouwfasen zijn geen rechtlijnig proces. Er is geen eindpunt waarin je definitief een punt

van acceptatie bereikt. Rouwen betekent continu bewegen tussen de verschillende

fasen, cirkelend rond een middelpunt van acceptatie. Het is een slingerbeweging tussen

perioden waarbij je meer gericht bent op verlies, en daardoor meer verdriet en kwaadheid

ervaart, en perioden waarbij je meer gericht bent op herstel (uit 'Wijs Leven', Tine Van

Ingelgem, 2022).

Wanneer emoties zoals kwaadheid, angst en verdriet er echt mogen zijn, wanneer je al die gevoelens in je rouwproces écht mag voelen, dan kan er uiteindelijk iets verzachten, losweken en uiteindelijk oplossen. Er kan iets helen. Dan ben je echt aan het rouwen.

Of zoals ik het neerschreef in mijn boek:

Uiteindelijk is het doel om met je verlies op wandel te gaan en het verlies en de bijhorende

emoties iets lichter mee te dragen en er niet telkens door onderuit gehaald te worden. Het

verlies is er nog wel, je hebt het altijd bij, als een potje verdriet dat je altijd meedraagt. Maar

het verhindert jou niet meer om je leven hier en nu op een betekenisvolle, rijke, waardevolle

manier vorm te geven.

Wijs leven met chronische vermoeidheid, ziekte en pijn

Om mensen met een chronische ziekte te helpen navigeren doorheen dit soms complexe rouwproces, schreef ik het boek en online traject 'Wijs Leven met chronische ziekte, vermoeidheid en pijn'.

Centraal staan de vragen:

• Hoe kan ik mezelf terugvinden?

• Hoe kan ik er zijn voor mezelf te midden van dit complexe rouwproces?

• Hoe kan ik meer innerlijke rust ervaren?

• Hoe kan ik mij opnieuw goed voelen in en over mezelf?

• Hoe kan ik meer connectie ervaren met mijn omgeving?

• Wat nu, waar ga ik nu naartoe in mijn leven?

Om deze vragen te beantwoorden zullen we samen aandacht schenken aan:

• jouw rouwproces, want om plaats te maken voor iets nieuw moet je mogen rouwen om wat je kwijt bent.

• jouw zelfzorg, want opdagen voor jezelf betekent je grenzen respecteren.

• mildheid en zachtheid t.a.v. jezelf, want strijd en zelfkritiek staan heling in de weg.

• technieken zoals meditatie, mindfulness en polyvagaal om overspoeling tegen te gaan.

• hoe te communiceren over je ziekte en het belang van je grenzen aan te geven.

• wat jij zelf kan ondernemen om je te omringen met de juiste mensen.

• jouw levensdoelen, want door te gaan kijken naar wie je bent met, ondanks en dankzij je ziekte, kan je levenskracht opnieuw stromen.

Wil je meer weten over het groeitraject? Alle info is terug te vinden via deze link.

Tine van Ingelgem

Dag lieve lezer. Mijn naam is Tine. Ik ben werkzaam als psycholoog en psychotherapeut. Ik heb een bijzondere voorliefde voor meditatie, yoga, zingeving en zelfcompassie.

Tevens ben ik opgeleid als hartcoherentiecoach, mindfulnesstrainer, yogadocent en verdiepte me in de polyvagaaltheorie en verliesbegeleiding.

Met De Kunst van het Ziek Zijn wil ik mensen helpen om voluit en sprankelend te leven met hun vermoeidheid, ziekte of pijn.